Zakupy od rolnika ryczałtowego — co warto wiedzieć
- jleszczynska4
- 5 sie
- 3 minut(y) czytania
Choć większość przedsiębiorców współpracuje z czynnymi podatnikami VAT, zdarza się, że nabywają oni produkty rolne bezpośrednio od tzw. rolników ryczałtowych. Taka transakcja – choć pozornie prosta – niesie ze sobą konkretne obowiązki w zakresie podatku VAT. W tym artykule wyjaśniamy, jak krok po kroku rozliczyć fakturę VAT RR i uniknąć problemów podczas kontroli skarbowej.
Kim jest rolnik ryczałtowy?
Rolnik ryczałtowy to osoba prowadząca działalność rolniczą, która korzysta ze specjalnego, uproszczonego systemu opodatkowania VAT. Nie rozlicza ona podatku VAT samodzielnie, a zamiast tego korzysta ze zwolnienia, otrzymując od nabywcy produktów rolnych zryczałtowany zwrot VAT (obecnie 7% wartości netto).
Faktura VAT RR – kto wystawia i dlaczego?
W przypadku zakupu od rolnika ryczałtowego, dokumentem potwierdzającym transakcję jest faktura VAT RR, którą nie wystawia rolnik, lecz nabywca towaru – czyli przedsiębiorca zarejestrowany jako czynny podatnik VAT.
Fakturę należy sporządzić w dwóch egzemplarzach: jeden trafia do nabywcy (czyli do Ciebie), drugi — do rolnika.
Co musi zawierać faktura VAT RR?
Aby faktura VAT RR była ważna i umożliwiała odliczenie VAT, powinna zawierać m.in.:
dane stron (imiona i nazwiska, adresy, NIP lub PESEL),
datę zakupu i datę wystawienia faktury,
numer faktury,
nazwę i ilość nabytych produktów rolnych,
cenę netto i wartość brutto (czyli z doliczonym 7% zwrotem VAT),
podpisy obu stron,
oraz obowiązkowe oświadczenie rolnika:
„Oświadczam, że jestem rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT.”
Dodatkowy obowiązek – Fundusz Promocji
Jeżeli kupujesz warzywa lub owoce, musisz pamiętać również o potrąceniu 0,1% wartości netto na rzecz Funduszu Promocji Owoców i Warzyw. Obowiązek ten wynika z ustawy o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych. Informacja o potrąceniu powinna zostać zawarta na fakturze VAT RR w formie oświadczenia, np.:
„Nabywca oświadcza, że dokonał naliczenia i pobrania kwoty … zł tytułem wpłaty na Fundusz Promocji Owoców i Warzyw.”
Kiedy można odliczyć VAT z faktury VAT RR?
Zryczałtowany zwrot VAT, który trafia do rolnika, jednocześnie powiększa kwotę podatku naliczonego po stronie nabywcy – ale tylko wtedy, gdy spełnione są trzy warunki:
Zakup dotyczy towarów wykorzystywanych do czynności opodatkowanych VAT,
Płatność (wraz z 7% zwrotem) została przekazana na rachunek bankowy lub konto w SKOK rolnika,
Faktura zawiera dane potwierdzające dokonanie zapłaty lub dokument zapłaty zawiera dane faktury.
Uwaga na płatność gotówką – możesz stracić prawo do odliczenia VAT
Jeśli rolnik nalega na zapłatę gotówką i nie podpisze wymaganych oświadczeń, nie spełnisz warunków ustawowych – w konsekwencji nie odliczysz VAT. W praktyce więc zapłata gotówkowa może oznaczać dla przedsiębiorcy realną stratę finansową.
Co z terminem płatności? Zmiany po 2019 roku
Do września 2019 roku obowiązywał 14-dniowy termin płatności, którego przekroczenie skutkowało brakiem możliwości odliczenia VAT. Wyjątkiem były umowy kontraktacyjne, w których strony ustalały dłuższy termin zapłaty.
Dziś ten limit już nie obowiązuje – ważna jest tylko faktyczna zapłata i jej udokumentowanie.
Podsumowanie – na co uważać przy zakupach od rolnika ryczałtowego?
Zakup od rolnika ryczałtowego może być korzystny, ale tylko pod warunkiem:
✅ prawidłowego wystawienia faktury VAT RR,
✅ dopełnienia obowiązków wobec funduszy promocji (jeśli dotyczą),
✅ dokonania przelewu na konto rolnika,
✅ zebrania podpisów i wymaganych oświadczeń.
W przeciwnym razie – możesz stracić możliwość odliczenia VAT, a to już oznacza realne straty finansowe.
Prowadzisz firmę i masz wątpliwości, jak rozliczyć zakupy od rolników ryczałtowych?
Zespół Atraty pomoże Ci bezpiecznie i zgodnie z przepisami przejść przez każdy etap rozliczeń. Skontaktuj się z nami – prowadzimy księgowość firm z całej Polski, w tym także online!
